Jak zorganizować wyjazd na Festiwal Róż w Bułgarii?

„Festiwal Róż” to jeden z najpiękniejszych, tradycyjnych bułgarskich świąt ludowych. Po raz pierwszy zorganizowano go w stolicy bułgarskiej Doliny Róż – Kazanłyku – dokładnie 114 lat temu.

Wyjazd na Festiwal Róż w Bułgarii

Festiwal Róż w Kazanłyku odbywa się w pierwszy weekend czerwca. Oficjalne otwarcie ma miejsce w piątek wieczorem, jednak kulminacyjny punkt imprezy – parada – wyrusza ulicami Kazanłyku w niedzielę w południe. Inne punkty programu, których nie chcecie opuścić, to wybór i koronacja „najpiękniejszej i najmądrzejszej” Caricy Rozy (Królowej Róż) oraz poranne, rytualne różobrania, odbywające się na plantacjach w okolicznych miejscowościach. Ponadto program festiwalu zawiera także koncerty, występy i warsztaty taneczne, bazar regionalnych produktów i degustację win.

Orientacyjny program Festiwalu Róż w Kazanłyku

(na podstawie programu z 2017 roku)

Wydarzenia towarzyszące festiwalowi rozpoczyna się już w połowie maja i trwają przez cały okres różobrania, jednak główne obchody przypadają zawsze na pierwszy weekend czerwca i to wtedy właśnie szczególnie warto wybrać się do Kazanłyku. Najciekawsze punkty programu to m.in.:

Piątek:
17:30 – pochód i oficjalne otwarcie na Placu Sevtopolis Festiwalu Folklorystycznego (wydarzenie odbywające się równolegle do Festiwalu Róż)
19:00 – warsztaty bułgarskich tańców tradycyjnych w Parku Rosarium
21:00 – oficjalne otwarcie Festiwalu Róż na Placu Sevtopolis (koronacja Caricy Rozy, pokaz fajerwerków)

Sobota:
10:00 – ceremonialne różobranie na polach w okolicach wsi Kanchevo i Razhena
10:00 – otwarcie i wręczenie nagród w ramach Rose Vine Expo w Ośrodku „Iskra” (czynne do 19:00)
19:00 – warsztaty bułgarskich tańców tradycyjnych w Parku Rosarium
19:00 – Festiwal Folklorystyczny na Placu Sevtopolis (tańce, muzyka, stroje)

Niedziela:
10:00 – ceremonialne różobranie na polach w okolicach Kazanłyku
12:00 – Parada Festiwalu Róż wzdłuż głównej ulicy miasta (warto ustawić się wcześniej…)
14:00 – zakończenie Festiwalu Folklorystycznego na Placu Sevtopolis

Szczegółową relację z Festiwalu Róż w 2017 roku, a także mnóstwo dodatkowych informacji i pięknych zdjęć znajdziesz w tym wpisie. Serdecznie polecam!

Pozafestiwalowe atrakcje regionu

Oczywiście do Kazanłyku można zawitać nie tylko w czasie Festiwalu Róż. Inne atrakcje w tym regionie to m.in. Muzeum Róż w Kazanłyku, unikalny, tracki grobowiec kurhanowy z okresu hellenistycznego (znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO) oraz wyglądający jak statek kosmiczny, opustoszały monument na szczycie Buzłudży –  symbol bułgarskiego socjalizmu. Jeśli chcemy zobaczyć na żywo produkcję olejku różanego lub mamy ochotę na bułgarskie dania w zarośniętym różami, aromatycznym ogrodzie, warto wybrać się do kompleksu etnograficznego „Damascena” w miejscowości Skobelevo (30 minut samochodem od Kazanłyku). Dodatkowo, na trasie do Kazanłyku z Sofii, obowiązkowy punkt zwiedzania to Płowdiw – urocze miasteczko o długiej historii i pięknej architekturze (przy autostradzie A1).

Festiwal Róż w Bułgarii – jak tam dojechać?

Dolina Róż położona jest w centralnej części Bułgarii, równie daleko od stolicy kraju, jak od Słonecznego Brzegu. Do wyboru mamy 4 lotniska: Sofia, Warna, Burgas i Płowdiw (najbliższe lotnisko). Choć koszt przelotu do Bułgarii w sezonie to sprawa często groszowa (operują zarówno tanie linie lotnicze i czartery), to przed sezonem część linii lotniczych jeszcze nie lata (np. WizzAir na trasie Warszawa – Burgas rusza dopiero w połowie czerwca).

Opcje przylotu (bez przesiadek) na Festiwal Róż w pierwszy weekend czerwca:

• Warszawa – Sofia: LOT
• Warszawa – Burgas: Small Planet

Przylot do stolicy Bułgarii polskim LOTem jest jedną z tańszych i wygodniejszych opcji. Z warszawskiego Okęcia odbywa się kilka lotów dziennie; zazwyczaj obłożenie samolotu jest duże. Lot trwa około 2 godzin, jednak na miejscu jesteśmy już po godzinie, ze względu na różnicę czasu w okresie letnim. Jeśli nie zdecydujecie się na wynajem samochodu na lotnisku, do centrum Sofii (np. stacja Serdika) bez problemu dostaniecie się niebieską linią metra.

Pamiętajcie! Jeśli planujecie zakup dużej ilości różanych pamiątek (olejków, perfum, kosmetyków, itd.) warto, przynajmniej w drogę powrotną, zadbać o bagaż rejestrowany. Przykro będzie, jeśli na lotnisku okaże się, że przekroczyliście dopuszczalny w bagażu podręcznym limit. Jeśli planujecie natomiast jedynie drobne zakupy, nie musicie się tym zbytnio przejmować – większość olejków i perfum kupuje się w pojemniczkach nieprzekraczających 100 ml.

Dojazd do Kazanłyku:

Kazanłyk położony jest w centralnej części kraju, na trasie między Sofią a Burgas. Podróż samochodem z Sofii zajmuje około 3 godziny, jednak trzeba zwrócić uwagę na fakt, że poza autostradami jakość dróg w Bułgarii pozostawia bardzo wiele do życzenia. Kazanłyk leży przy trasie nr E871, która, pomimo kiepskiej jakości nawierzchni, wynagradza podróżnych przepięknymi widokami Parku Narodowego Bałkanów Środkowych.

Jeśli, pomimo zapierających dech widoków, wybierzemy autostradę A1, warto po drodze zatrzymać się w przepięknej, turystycznej miejscowości Płowdiw. Warto zatrzymać się tam na kilkugodzinne zwiedzanie i obiad, a następnie ruszyć dalej w drogę do Kazanłyku (około godziny jazdy samochodem).

Do Kazanłyku można także dostać się autobusem z Sofii lub Burgas. Ja jednak polecam wypożyczenie samochodu na lotnisku. Samochód będzie o tyle wygodniejszy, że umożliwi nam swobodne poruszanie się po całej Dolinie Róż, bo choć główne obchody Festiwalu Róż odbywają się w Kazanłyku, to wiele związanych z festiwalem wydarzeń (np. różobranie) ma miejsce na polach różanych w okolicznych miejscowościach. Z resztą zobaczcie sami, że warto tam być:

Ceny w Bułgarii – koszty wyjazdu na Festiwal Róż

Koszt wyjazdu na 5 dni w grupie 4-osobowej:

• bilet lotniczy Warszawa-Sofia-Warszawa: 742 zł na osobę
  Wybrałam LOT, klasę ekonomiczną w wariancie „saver” do Bułgarii (bagaż podręczny do 8 kg) i „standard” z powrotem (bagaż podręczny + 23 kg bagaż nadawany)
• noclegi (2 pokojowy apartament z łazienką, 2 tarasami i śniadaniami w cenie) w kompleksie Pastarvata w Enina: 100 lewów za dwie noce (ok. 25 euro za noc na osobę)
• paliwo: 40 lewów przy 4 osobach (20 euro na osobę; 1 litr paliwa = 2,2 lewa)
• jedzenie, atrakcje i pamiątki dziennie: ok. 80 lewów na osobę
• obiad w restauracji, kuchnia regionalna: ok. 15 lewów
• bilet na metro na trasie lotnisko-centrum Sofii:  1,60 lewa (stała cena)
• taksówka na trasie lotnisko-centrum Sofii: 17 lewów

Noclegi w Kazanłyku

W związku z dużym zainteresowaniem festiwalem o miejsce noclegowe warto zadbać wcześniej. Ja, dla przykładu, już drugi raz z rzędu przespałam właściwy moment na zarezerwowanie noclegu, dlatego wylądowałam w jedynym dostępnym w czasie festiwalu ośrodku w miejscowości Enina, 5 kilometrów od Kazanłyku. Restauracja i hotel „Pastarvata” (u Pstrąga) okazał się być na szczęście malowniczo położonym kompleksem wypoczynkowym, z balkonami wychodzącymi na las i towarzyszącym nam wszędzie szumem wody, przelewającej się w pobliskich stawach rybnych. Dodatkowym atutem miejsca były serwowane tam dania. Nie pamiętam, bym kiedyś jadła tak smaczne i tak różnorodnie przyrządzane pstrągi! Jeśli będziecie kiedyś w okolicy, gorąco polecam posiłek w Pastarvacie (bułg. Комплекс Пъстървата). Ponieważ strona „Pastarvaty” nie ma chyba wersji angielskiej, na wszelki wypadek sprawdźcie też inne opcje noclegowe w Kazanłyku na pierwszy weekend czerwca 2018.

Pogoda

Przed wyjazdem warto sprawdzić prognozę pogody w Kazanłyku (ambitnie, bo po bułgarsku). Podobno jeszcze nie zdarzyło się, by festiwal został odwołany lub przełożony z powodu złej pogody (choć widziałam kilka deszczowych zdjęć z poprzednich edycji), jednak mając na uwadze, że Kazanłyk położony jest w dolinie między górami, na wszelki wypadek warto mieć ze sobą coś przeciwdeszczowego. W 2017 roku było kilka sporych ulew i w pewnym momencie zaszła obawa, że część obchodów – zwłaszcza tych odbywających się na polach różanych – może zostać odwołana. Na szczęście w ostatniej chwili wyszło piękne słońce i wszystko odbyło się zgodnie z planem.

Na koniec: dwa słowa o cierpliwości…

Prócz sprawdzenia pogody, przed wyjazdem warto także uzbroić się w morze cierpliwości i wrzucić na luz. Do bułgarskiej Doliny Róż ściągają setki turystów, z całkiem sporą reprezentacją Azjatów. Duże grono stanowią emerytowani japońscy miłośnicy kwiatów i festiwali (miastem partnerskim Kazanłyku jest m.in. japońska Fukuyama), choć chińscy turyści stopniowo przeważają ich liczebnie.

Mieszkańcy Dalekiego Wschodu czasem zachowują się w trakcie festiwalu jak niesforne dzieci w ZOO, mając w zupełnym poważaniu wszystko i wszystkich wokoło (zgodnie z logiką: nie jestem u siebie i nikt mnie tu nie zna, więc mogę sobie pozwolić…). Są więc Koreanki pozujące na środku ulicy ze swoimi selfie-stickami, japońscy emeryci wchodzący w szyk parady i robiący zdjęcia teleskopami Hubble’a jak gdyby parada odbywała się tylko dla nich, Chińczycy zbiorowo znęcający się nad stojącymi przed nimi swoimi ziomkami o wyższym wzroście (można im naubliżać po chińsku, potrącać, popychać, szturchać i wytykać palcami); na moich oczach z widowni zeszła zapłakana kobieta, którą przez kwadrans zbiorowo linczowali jej krajanie. W odwecie ja, zachowując całkowicie kamienną twarz, kazałam wszystkim stojącym przede mną Chińczykom ściągnąć kapelusze, „bo zasłaniają”. Ściągnęli 🙂

Najciekawsze festiwale w Bułgarii

Inne ciekawe festiwale ludowe w Bułgarii, na które chętnie się wybiorę to:

• Święto czereśni w Kyustendil: 17-18 czerwca 2017
• Międzynarodowy konkurs dudziarski w Gela: 5-6 sierpnia 2017
• 10. Międzynarodowy festiwal strojów ludowych w Zheravna: 18-20 sierpnia 2017
• Surva w miejscowości Pernik (ostatni weekend stycznia 2018) – maskarada na koniec karnawału, czyli słynny festiwal Kukierów – koniecznie muszę tam być!
• Nestinarstvo (czerwiec 2018) – rytualne tańce na rozżarzonych węglach

A Wy, na który bułgarski festiwal wybralibyście się najchętniej?

Nie bądź sknera,
podziel się z innymi!